8 Haziran 2013 Cumartesi

Deneme vol. "okura özel"

Yazar ile Eleştirmen

Yazı, yazar ile eleştirmenin buluştuğu noktadır. Adı üstünden yazar yazıyı yazar, eleştirmen ise eleştirir. Peki dediğimiz gibi görevlerini yerine getirebiliyor mu yazar veya eleştirmen? Eleştirmenler işine gerekli özeni gösteriyorlar mı? Günümüzde eleştirmenlerin görevi bir yazıdaki eksik, kötü ya da yanlış yerleri ortaya çıkarıp göz önüne sermek olarak biliniyor. Bir katilin cinayeti nasıl işlediğini deşifre etmek isteyen polis gibi delil, kanıt arıyorlar resmen. Neden böyle bir örnek verdim diye sorarsanız hemen açıklıyorum; eğer bir katil işlediği bir cinayet ile ilgili arkasında kanıt bırakırsa bu, katilin eksik noktasıdır, cinayeti tam becerememiş demektir ve polis o eksik olan yeri bulup deşifre etmiştir. Tabi yine de yazıyı cinayete benzetmek ne kadar doğru bilmiyorum. Geri gelelim eleştirmenin görevi bu olmamalı. Eleştirmen yazıdaki iyi noktaları da ön plana çıkarmalı. Sadece kötü eleştiri yapıp okuru ve yazarı yanlış yönlendirmemeli. 
Bir yazısında Nurullah Ataç:  “Siz günlerce, aylarca, kimi de yıllarca uğraşıp bir roman yazıyorsunuz, eleştirmen okuyor onu, ancak birkaç saatini veriyor, sonra burnunu kırarak bir ‘Olmamış!’ diyor, beğense bile sizin koymak istediğinizden büsbütün başka şeyler buluyor o kitapta, gelin de buna kızmayın!” diyerek eleştirmenlere olan tepkisini dile getiriyor. İşine, yazısına gerekli özeni göstermeyen yazarlar eleştirilmeli, kötü bir eleştiriyi hak eder onlar. Fakat sıfırdan bir şeyler yaratmış olan, yazının hakkını veren, okura farklı bir şeyler katabilecek olan ve eleştirmenlerden birkaç gömlek üstün olan yazarlara basit, herkese hitap edebilecek alt seviyedeki, cebini düşünen eleştirmenler kötü yorum yapmamalı. Kötü yorum yapmamalı diyerek en hafif şekilde uyarıyorum bende eleştirmenleri. Nolur, iyi yazarları acımasız eleştirilerinizle kendi seviyenize çekmeyin. Toplumun bu kalemlere ihtiyacı var. Nurullah Ataç’ın da dediği gibi: “Bizde okur yok, okurun iyisi yok.” Adam haklı. Eğer bizdeki okur kitlesi kendini geliştirirse, iyi bir okur olursa, eleştirmenlerin her kötü yorumlarına inanmaz kendi okur ve kendi yorumunu yapar.